به طور کلی میتوان گویش مردمان این منطقه را فارسی، ترکی، قشقایی و بختیاری معرفی کرد. با ما همراه باشید تا استان چهار محال و بختیاری را بیشتر بشناسیم. استان چهار محال و بختیاری، مرتفعترین استان کشور ایران است. مرکز این استان، شهرکرد نام دارد که مرتفعترین مرکز استان کشور است و با نام «بام ایران» شناخته میشود. این استان که با وسعت ۱۶,۴۲۱ کیلومتر مربع، طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ بیش از حدود ۹۴۷,۰۰۰ نفر را در خود جای داده است، از شمال و شرق با استان اصفهان، از جنوب با استان کهگیلویه و بویر احمد و از غرب با استان خوزستان همسایه است. در صورت تمایل میتوانید لیمو عمانی نیز در خورشت بریزید که برای این منظور باید با چنگال تعدادی سوراخ در آن ایجاد کنید و برای نیم ساعت در آب جوش قرار دهید تا تلخی آن گرفته شود.
ترکیب مناظر رود خروشان زاینده رود، پل زمانخان و طبیعت زیبای منطقه و نیز از اقدامات انجام شده جهت رفاه گردشگران، این ناحیه را از مهمترین قطبهای گردشگری استان قرار داده است. دهکده سیاحتی زاگرس که دارای واحدهای اقامتی زیبا و مشرف به زاینده رود و پل زمانخان است در مجاورت این پل بنا شده است. آب و هوای منطقه به علت ماهیت کوهستانی مرتفع، که در مسیر بادهای مرطوب و سیستم های مدیترانه ای قرار داشته و موجب صعود و تخلیه بار این سامانه می گردد ،دارای بارش های نسبتاً مناسب است . مسجد دستگرد و مسجد جامع کیان از آثار دوره صفویه و مسجد اتابکان که یکی از بناهای مربوط به اتابکان لر بزرگ در اوایل قرن هفتم هجری قمری است که در این مکان حکومت داشتند.
- روی قوورت بادمجان را با بادمجان سرخ شده، نعنا داغ و دارچین تزئین کنید.
- برخی افراد علاوه بر نمک، زردچوبه، فلفل سیاه و فلفل قرمز در خورش، مقدار کمی تخم شنبلیله هم میریزند؛ اما مراقب باشید که در مصرف این ادویه زیادهروی نکنید تا خورش شما تلخ نشود.
- غذاهای محلی گلستان، بسیار متنوع هستند و تجربهای فراموشنشدنی از سفر به این استان را برای شما به ارمغان خواهند آورد.
- بردگوری ها در بخشهای دیناران میانکوه و بازفت پراکندهاند .
- در صورت امکان بهجای آب از آب گوشت استفاده کنید تا خورش قیمه زعفرانی مجلسی شما لذیذتر شود.
برای تهیه این پلوی مخصوص کافی است بهجای آب از شیر استفاده کنید. شما میتوانید همراه با رب، چند عدد گوجهفرنگی را نیز سرخ کنید و در خورش بریزید. ایران در زمان امپراتوری پارس با کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و همچنین افغانستان، پاکستان، کشورهای عربی و ترکیه همسایه بود. این موضوع علاوه بر قرار گرفتن ایران در مسیر تجارت جاده ابریشم و داشتن روابط نزدیک با اروپا، خاور دور و آفریقا کاملا گویای این است که چرا دامنه غذاهای بومی این کشور تا این حد گسترده است. آبشار آتشگاه در ۱۹۰ کیلومتریِ شهرکرد و در ۴۰ کیلومتریِ شهر لُردگان در درهای به طول دو کیلومتر قرار دارد.
اگر فراموش کردید که لوبیا چیتی را از قبل خیس کنید، حتما دو بار آن را در بجوشانید و آب لوبیا را دور بریزید. اگر مشکل چربی و کلسترول ندارید از روغن حیوانی زردرنگ استفاده کنید تا رنگ و لعاب بهتری به غذای شما دهد. چشمهٔ کوهرنگ در شهرستان کوهرنگ، با دبیِ آب زیاد از دامنههای «زردکوه» سرچشمه میگیرد و پس از گذر از پیچ و خم فراوان به دریاچهٔ سد کوهرنگ میریزد و از تونل اول کوهرنگ وارد زایندهرود میشود. مناظر بسیار زیبای طبیعیِ اطراف چشمه و حضور عشایر در منطقه، زیبایی آن را دوچندان کردهاست.
با این وجود میتوان تنوع جالب و شگفتانگیزی از غذاها و خوراکهای سنتی و محلی را در برنامهی غذایی خانوادههای این منطقه از ایران مشاهده کرد. سپس آب آنها را خالی کنید و بههمراه آب تازه در یک قابلمه بریزید. بلغور گندم را برای پنج تا ۶ ساعت روی حرارت ملایم گاز بپزید تا لعاب بیندازد و باز شود. حبوبات را نیز بهصورت جداگانه از شب قبل خیس کنید و چند بار آب آنها را عوض کنید تا نفخ حبوبات گرفته شود. حبوبات را نیز جداگانه در یک قابلمه با آب بپزید و زمانی که احساس کردید نرم شدند، آنها را در قابلمه بلغور گندم بریزید.
دستور تهیه 5 مدل ترشی کیوی خوشمزه ؛ چاشنی غذاهای شما
با توجه به محبوبیت در میان تمام ایرانیان علاوه بر شهرکرد، در اغلب رستوران ها در تمامی شهرهای ایران این غذا سرو می شود. یکی از معروف ترین و پرطرفدارترین غذاهای رستوران بختیاری شهرکرد، کباب آن است که با توجه به محبوبیت در میان تمام ایرانیان علاوه بر شهرکرد، در اغلب رستوران ها در تمامی شهرهای ایران این غذا سرو می شود. این شیرینی همان مواد فتیر را دارد (فتیر نوعی شیرینی که در همه جا پخته میشود. مواد آن تخممرغ، شیر، شکر، روغن، آرد، مواد معطر شیرینی است) با این تفاوت که کمی شیرینتر است. و بعد از ورآمدن خمیر آن را به اشکال دل خواه درآورده و در روغن سرخ میکنند که این شیرینی را در مناسبتهای مختلف تهیه میکنند. مثلاً زمانی که طفلی دندان در میآورد یا بخواهند به جا خالی دختری بعد از ازدواج بروند.
دستپخت زنان بختیاری رنگین کمان سفره خانواده های چهارمحالی
خودداری از مصرف غذاهای سرخ شده و روغنهای جامد، حیوانی و نباتی یکی از توصیههای مهم در پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی و عروقی است. نیاز به سرخ کردن اکثرفست فودها، استفاده بیش از حد سسهای چرب و استفاده کمتر از سبزیجات منجر به چاقی، کمبود برخی از ویتامینها و املاح، ناراحتیهای گوارشی و در نهایت بیماریهای قلبی و عروقی در افراد میشود. غذاهایی دیگری هم از این گیاهان تهیه می شود که از مهمترین آن ها می توان به «علف پخته»، «علف ماستی»(مخلوط با ماست) و تلیکه نام برد. برای تهیه غذا جگر را روی آتش کباب می کنند سپس آنرا خرد کرده داخل چربی های گوسفندی می پیچند و دوباره کباب می کنند. زنان ایل از عدس، خوراکی را می پزند که آنرا اوگندی می گویند در لهجه بختیاری به معنای عدس و آب است که از عدس و روغن و ادویه آش تهیه می شود.
این خورش طعمی مشابه آبگوشت دارد که از همین نظر متفاوت است. قیمه نخود یزدی، رنگی زعفرانی دارد و در طرز تهیه آن معمولا رب گوجهفرنگی به کار نمیرود. این خورش با عطروبوی اشتهابرانگیز و ظاهر متفاوتش، گزینهای عالی برای مجالس و مهمانیها به شمار میرود. ته تالی، شباهت بسیاری به کباب تابهای و تاس کباب دارد و از آن دسته غذاهایی است که کمتر در رستورانها دیده میشود و اراکیها بیشتر آن را در خانه درست میکنند. جمله موزون «کوفته، شفته و تتالی، غذای زنهای اراکی» در اراک بسیار مشهور است و ته تالی بههمراه کوفته و شفته از جمله غذاهایی هستند که زنان اراکی در خانه میپزند. این غذای محلی اراکی به دو صورت آبدار و بدون آب، معمولا همراه با نان یا برنج و سبزی تازه سرو میشود.
نان بلوط
هنگامی که ماش ها پخت، مقداری کشک و سبزی به آن اضافه کنید و در 10 دقیقه آخر پختن آش بلگ، رشته هایی که آماده کرده بودید را درون قابلمه بریزید. استان در یک منطقه کوهستانی واقع شده است که نزدیک به ۸۰ درصد آن را کوه ها و تپه ها در برگرفته اند. همچنین تورهای مسافرتی که به مقصد شهرکرد، چلگرد یا دیگر مناطق شهری و طبیعی چهارمحال و بختیاری برگزار میشوند، همواره گزینه مناسبی برای سفر و گشت و گذار در این استان خوش آب و هوا به شمار میآیند.